Bez obawy przed przepięciami

^{Styczeń 2020  I  3 minuty  I  konstrukcje stalowe i metalowe}

Latem burze powstają często w dość gwałtowny i nagły sposób. Z pewnością także i Tobie zdarzyło się liczyć sekundy pomiędzy piorunem i grzmotem, aby dowiedzieć się, jak daleko jest burza.

Zgodnie z prostą zasadą, liczba sekund podzielona przez 3 to odległość burzy w kilometrach. Ale czy wiesz, że burza może być niebezpieczna nawet w odległości 16 kilometrów? Gdy usłyszysz grzmot, błyskawica może uderzyć również gdzieś niedaleko Ciebie.

W Europie uderzenia piorunów w budynki i hale są przeważnie nieszkodliwe dla ludzi. Wynika to głównie z ulepszonych zewnętrznych środków ochrony odgromowej, których stosowanie jest wymagane przez prawo budowlane. Inaczej jest z bezpieczeństwem instalacji i maszyn. Uszkodzenia przepięciowe stanowią około 80% wszystkich szkód spowodowanych przez błyskawice. Aby dokonać zniszczeń, piorun nie musi nawet bezpośrednio uderzyć w budynek. Promień, w którym może oddziaływać fala uderzeniowa i ładunek magnetyczny uderzenia pioruna wynosi dwa kilometry.

Należy o tym pamiętać, szczególnie, że nasze życie staje się coraz bardziej „cyfrowe“. Nasz dom, nasze biuro, a nawet hale przemysłowe i produkcyjne są w coraz większym stopniu zależne od wrażliwych technologii. Coraz częściej stosuje się na przykład inteligentną technologię klimatyzacji, systemy komunikacyjne lub alarmy antywłamaniowe. Również dostęp do budynków biurowych i przemysłowych lub specjalnie zabezpieczonych obszarów w budynku jest obecnie kontrolowany głównie przez systemy elektroniczne.

Nawet maszyny i urządzenia zasilane z linii elektroenergetycznych muszą być chronione przed przepięciami i uziemione. Mówi się o tzw. uziemiających połączeniach ochronnych, gwarantujących ludziom i maszynom bezpieczeństwo w przypadku awarii z powodu przepięcia. Przyczynami nadmiernego napięcia na maszynach i urządzeniach mogą być uderzenie pioruna oraz awaria zasilania w sąsiedniej sieci energetycznej lub zwarcie zewnętrznego przewodu. W przypadku awarii nawet te mniej potężne fale uderzeniowe niszczą budynki lub elementy instalacji, a skutki takiej sytuacji mogą być groźne.

Drugim ważnym zabezpieczeniem przed przepięciami jest wyrównanie potencjałów. W przemyśle znajduje ono zastosowanie w codziennej pracy, nawet bez oddziaływania burzy: urządzenia i obwody, które przewodzą potencjalnie niebezpieczne napięcie, muszą być uziemione w każdym przypadku. Odbywa się to poprzez łańcuch połączeń. Tworzy się fizyczne połączenie wszystkich potencjalnie przewodzących podzespołów maszyny lub budynku, które normalnie nie przewodzą napięcia (na przykład stalowe dźwigary hali przemysłowej, korytka kablowe lub kołnierze rurowe) i niskonapięciowego przewodu ochronnego. Przewody ochronne z kolei są połączone z główną szyną uziemiającą. W przypadku przepięcia, prąd może zostać odprowadzony do głównej szyny uziemiającej.